ΑμεΑ και Οδοντιατρική φροντίδα

Στα άτομα με ειδικές ανάγκες εντάσσονται εκείνα που παρουσιάζουν κάποια φυσική ή νοητική υστέρηση ή αντιμετωπίζουν χρόνια ιατρικά προβλήματα, στην Ελλάδα δε αποτελούν το 8 % του συνολικού πληθυσμού.

 

Η οδοντιατρική φροντίδα των ατόμων αυτών θα πρέπει να είναι πλήρης και προσαρμοσμένη στις ατομικές τους ιδιαιτερότητες, αφού πολλές φορές οι ανάγκες τους λόγω της αδυναμία πλήρους εκτέλεσης της στοματικής υγιεινής, είναι μεγάλες. Στην οδοντιατρική φροντίδα δεν περιλαμβάνεται μόνο η αντιμετώπιση των ήδη εγκατεστημένων βλαβών αλλά και η πρόληψη, η οποία κατέχει την κυρίαρχη θέση αφού η οδοντιατρική θεραπεία στα ΑμεΑ παρουσιάζει αυξημένη δυσκολία εξαιτίας της δυσκολίας συνεργασίας τους.

Πρόληψη

Ο πρώτος οδοντιατρικός έλεγχος γίνεται όταν ανατείλουν τα πρώτα δόντια στην στοματική κοιλότητα και ακολουθούν οι εξαμηνιαίες επανεξετάσεις. Δίνονται οδηγίες στοματικής υγιεινής, ο οποίες τροποποιούνται ανάλογα με την ηλικία και τις ατομικές ικανότητες του παιδιού. Στις τακτικές επανεξετάσεις ελέγχονται οι περιοδοντικοί ιστοί και εφόσον χρειάζεται, γίνεται καθαρισμός (αποτρύγωση). Επίσης γίνεται φθορίωση και προληπτικές καλύψεις οπών και σχισμών στα πίσω δόντια,ώστε να προληφθεί και να ελεγχθεί η τερηδόνα.

Εκτός από το ιατρείο η πρόληψη συντελείται και στο σπίτι καθημερινά, με την εφαρμογή  των κανόνων στοματικής υγιεινής και την χρήση  τοπικών φθοριούχων σκευασμάτων. Παράλληλα συστήνεται η αποφυγή ή έστω ο περιορισμός των υδατανθράκων και της ζάχαρης καθώς και η λήψη τους με το κυρίως γεύμα, έτσι ώστε να ακολουθεί το βούρτσισμα που θα διατηρήσει  καθαρή την στοματική κοιλότητα και τις οδοντικές επιφάνειες μέχρι το επόμενο γεύμα. Προτείνονται επίσης οι σκληρές τροφές, που βοηθούν στον αυτοκαθαρισμό των δοντιών σε αντίθεση με τις κολλώδεις.

Θεραπεία

Η γνωριμία με τον οδοντίατρο αλλά κυρίως με την οδοντιατρική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σταδιακά. Όλες οι οδοντιατρικές εργασίες γίνονται με μια βαθμιαία σειρά, από την πιο εύκολη στην πιο δύσκολη.

Στους ασθενείς με ειδικές ανάγκες τα ραντεβού θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο μικρά σε διάρκεια, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή συνεργασία χωρίς κόπωση. Η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και η εξασφάλιση της προσήλωσης του ασθενούς, επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της τεχνικής ΠΕΔΕΙΚΑ, δηλαδή ΠΕς, ΔΕΙξε, ΚΑνε. Έτσι  λέμε στον ασθενή τι θα κάνουμε, δείχνουμε τι θα κάνουμε εκτός του στόματος και τελικά το κάνουμε στον ίδιο με την έγκρισή του.

Στην Ελλάδα τη θεραπεία των ΑΜΕΑ αναλαμβάνει συνήθως ο παιδοδοντίατρος, ο οποίος είναι σε θέση να διαχειριστεί ιδιαίτερους ασθενείς. Επίσης υπάρχουν τμήματα νοσοκομειακής περίθαλψης, τα οποία παρέχουν οδοντιατρική θεραπεία σε ΑΜΕΑ.

Η οδοντιατρική θεραπεία των ατόμων με ειδικές ανάγκες απαιτεί ιδιαίτερες δεξιότητες από την πλευρά του οδοντιάτρου, κοινωνική ευαισθησία,  γνώσεις ψυχολογίας, γνώσεις οδοντικής παθολογίας που εμφανίζεται  στα γενετικά σύνδρομα καθώς και γνώση εξατομικευμένων  ευαισθησιών  του ασθενούς. Ο κατάλληλος οδοντιατρικός εξοπλισμός και η απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή θα συντελέσουν σημαντικά προκειμένου  να υλοποιηθεί με επιτυχία η οδοντιατρική θεραπεία στα άτομα αυτά.