Διαβητικός ασθενής και Περιοδοντική νόσος

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι  νόσος που απασχολεί πολύ, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από αυτή. Ποια είναι ακριβώς η σχέση του με τα δόντια;

Η σχέση του σακχαρώδη διαβήτη με τα δόντια, και πιο συγκεκριμένα με την περιοδοντική νόσο, χαρακτηρίζεται αμφίδρομη. Ο διαβήτης αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη της περιοδοντικής νόσου αλλά και η περιοδοντίτιδα  δυνητικά συνεργεί στην εξέλιξη του σακχαρώδους διαβήτη.

 

Σακχαρώδης διαβήτης

Είναι διαταραχή του μεταβολισμού και πιο συγκεκριμένα της γλυκόζης, των ελεύθερων λιπαρών οξέων και των υδατανθράκων. Αυτό συμβαίνει λόγω απουσίας της ισνσουλίνης ή αδυναμίας δράσης της, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση γλυκόζης στο αίμα και στα ιστικά υγρά. Ο Σακχαρώδης διαβήτης διακρίνεται σε:

• Τύπο Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος): χαρακτηρίζεται από ολική ή μερική έλλειψη παραγωγής ινσουλίνης από τα β-κύτταρα του παγκρέατος. Εμφανίζεται αιφνίδια σε ηλικία πριν τα τριάντα και είναι μια ασταθής κατάσταση που δύσκολα ελέγχεται. Τα σύγχρονα δεδομένα συγκλίνουν στο ότι αποτελεί αυτοάνοσο νόσημα.
• Τύπο ΙΙ (μη ινσουλινοεξαρτώμενος): χαρακτηρίζεται από ελαττωματική ινσουλίνη και δέσμευση της από τους υποδοχείς των κυττάρων στόχων. Είναι ο πιο κοινός τύπος διαβήτη, καθώς αποτελεί το 80-90% των περιπτώσεων, και εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των σαράντα. Επίσης έχει πολύ ισχυρή συσχέτιση με γενετική προδιάθεση.
• Τύπο ΙΙΙ: αποτελεί συνοδό σύμπτωμα άλλου γενικού νοσήματος (νόσοι παγκρέατος, ορμονικές διαταραχές) ή λήψης φαρμάκων.
• Τύπο ΙV: είναι ο γνωστός διαβήτης της εγκυμοσύνης.

Τα συμπτώματα του διαβητικού ασθενή είναι η πολυουρία, η πολυδιψία, η πολυφαγία, η απώλεια βάρους, η ορθοστατική υπόταση και οι δερματοπάθειες (εξανθήματα). Επιπλέον όμως ενδέχεται να προκληθούν σοβαρές επιπλοκές σε άλλα όργανα, όπως αμφιβληστροειδοπάθεια, υπέρταση, επιταχυνόμενη αθηροσκλήρυνση των αγγείων, νεφρική ανεπάρκεια, γαγγραινώδη έλκη στα κάτω άκρα.

Επίδραση του Σακχαρώδη διαβήτη στην Περιοδοντική νόσο

Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν προκαλεί περιοδοντική νόσο, αλλά όλες οι έρευνες δείχνουν ότι ενεργεί ως τροποποιητικός παράγοντας στους περιοδοντικούς ιστούς (μειωμένη άμυνα, ιστολογικές και βιοχημικές αλλαγές) και στη μικροβιακή χλωρίδα με αποτέλεσμα την ταχεία εξέλιξη της ήδη εγκατεστημένης περιοδοντικής νόσου, κυρίως στις περιπτώσεις του Τύπου Ι. Η αντίσταση των διαβητικών ασθενών στις φλεγμονές και επομένως και στην περιοδοντίτιδα  τροποποιείται λόγω κυρίως της  δυσλειτουργίας των λευκοκυττάρων, με αποτέλεσμα να επιτρέπεται η ανάπτυξη των παθογόνων μικροβίων της περιοδοντικής νόσου. Ακόμα στους ασθενείς αυτούς τα αγγεία είναι παχύτερα με αποτέλεσμα λιγότερη οξυγόνωση των ιστών και επομένως μικρότερη επουλωτική ικανότητα. Τέλος η ξηροστομία, που είναι συχνό σύμπτωμα των διαβητικών, δυσχεραίνει την απομάκρυνση της οδοντικής πλάκας από το σάλιο και έτσι επιβαρύνεται η  περιοδοντίτιδα.

Επίδραση της Περιοδοντικής νόσου στον Σακχαρώδη διαβήτη

Η περιοδοντική νόσος, όπως και όλες οι λοιμώξεις, μπορεί είτε να απορρυθμίσει τον διαβήτη, είτε να καταστήσει δύσκολο τον έλεγχο του. Η επιδείνωση της νόσου αφορά στην αύξηση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κώμα, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ασταθή σακχαρώδη διαβήτη. Η παρουσία της περιοδοντικής φλεγμονής δημιουργεί δυσχέρειες στην αρχική ρύθμιση των ασθενών και σε πολλές περιπτώσεις απορρυθμίζει σχετικά εύκολα ακόμα και τον ελεγχόμενο διαβήτη. Έχει παρατηρηθεί ότι μετά από περιοδοντική θεραπεία και επομένως εξάλειψη της φλεγμονής , οι απαιτήσεις σε ινσουλίνη ελαττώνονται σημαντικά καθώς μειώνονται τα επίπεδα σακχάρου.

Διαβητικός ασθενής  στον Οδοντίατρο

Η συμβολή του Οδοντιάτρου εστιάζεται στην παροχή της περιοδοντικής θεραπείας, η οποία θα βοηθήσει στην ρύθμιση του διαβήτη και θα διατηρήσει τα δόντια. Δεν τελειώνει όμως εκεί, διότι από τα συμπτώματα που εμφανίζονται στην στοματική κοιλότητα, γίνεται πολλές φορές ευκολότερη η διαφορική διάγνωση αδιάγνωστου σακχαρώδη διαβήτη. Πιο συγκεκριμένα στους διαβητικούς ασθενείς η βαρύτητα της περιοδοντικής νόσου και η οστική καταστροφή είναι αυξημένες σε σχέση με την μικροβιακή πλάκα και την ηλικία τους. Επίσης συχνή είναι η εμφάνιση πολλαπλών περιοδοντικών αποστημάτων, επανειλλημένες υποτροπές και μειωμένη επούλωση των περιοδοντικών ιστών μετά τη θεραπεία. Επιπλέον ενδείξεις στη στοματική κοιλότητα για τον διαβητικό ασθενή αποτελούν η ξηροστομία, το διάχυτο ερύθημα του βλεννογόνου και της γλώσσας, η καυσαλγία, οι διαταραχές της γεύσης, ο ομαλός λειχήνας και η καντιντίαση (C. Albicans).